Obsługa prawna - Kraków

Artykuły

 

Zdrada małżeńska jako naruszenie dóbr osobistych


Czy zdrada małżeńska może naruszać dobra osobiste?

Kiedy temat zdrady pojawia się w procesie?

Zdrada małżeńska jest jednym z najczęściej pojawiających się przesłanek zawinienia jednego małżonka w trakcie procesu rozwodowego. Nie wszyscy zdają sobię sprawę, iż zdradę małżeńską można potraktować również jako typowe naruszenie dóbr osobistych i żądać z tego tytułu stosownego zadośćuczynienia. Wynika to z faktu, że zawiązanie lub próba zawiązania nowego związku emocjonalnego w trakcie małżeństwa jest zwykle wyłączone i niepożądane, jak i moralnie naganne. Należy się także zastanowić, czy zdrada małżeńska nie może być również uznana jako zachowanie o znamionach bezprawności, a to z uwagi na sprzeczność z zasadami współżycia społecznego.

Czy zdrada narusza zasady współżycia społecznego?

Odpowiedź na pytanie, czy w konkretnym małżeństwie zdrada stanowi naruszenie dóbr osobistych, powinien udzielić sam zdradzony małżonek, którego odczucia jest niebywale istotne. Jeśli dla zawiedzionego małżonka małżeństwo i rodzina miały istotną wartość, a na skutek zdrady podejmuje decyzję o rozwodzie, ponieważ nie jest w stanie wybaczyć ani pogodzić się z faktem, który wyrządził mu krzywdę, zranił duchowo, doznaje cierpienia psychicznego (zob. A.S. Tokarz,  Zdrada małżeńska. Zadośćuczynienie za zerwanie więzi rodzinnych, PS 2011, Nr 4, s. 102–117). W takim wypadku łatwo można dojść do wniosku, iż skoro polskie prawo przewiduje związki monogamiczne, trwałość związku małżeńskiego od chwili złożenia przysięgi małżeńskiej do czasu uprawomocnienia się wyroku rozwodowego oraz obowiązek wierności (art. 23 Kodeksu Rodzinnego i Opiekuńczego), to wchodzenie w bliskie emocjonalne czy fizyczne relacje z osobami trzecimi jest zachowaniem naruszającym zarówno przepisy prawa pozytywnego, jak i zasady współżycia społecznego.

zdrada małżeńska rozwód naruszenie dóbr osobistych

Jest przy tym oczywiste, że zdrada małżeńska może spowodować u pokrzywdzonego rozstrój zdrowia, a zatem może być uznana za działanie naruszające inne z dóbr osobistych, jakim jest zdrowie, a nawet życie (a to z uwagi na zdarzające się przypadki prób samobójczych pokrzywdzonego). Aby móc jednak skorzystać z ochroną, jaką dają art. 24 KC lub art. 448 KC konieczne będzie wykazanie normalnego związku przyczynowego między zdradą a pogorszonym stanem zdrowia.

Od kogo powinniśmy żądać zadośćuczynienia?

Nie powinno być wątpliwości, iż roszczenie powinno zostać skierowane przeciwko sprawcy naruszenia - partnera, który dopuścił się zdrady. Czy inne osoby mogłyby ponosić odpowiedzialność zgodnie z zasadą solidarności określonej w art. 441 § 1 KC? Jest to uzasadnione nawet wobec osoby trzeciej, która miała świadomość dokonywanej zdrady. Wszakże w ten sposób osoba ta przycyznia się do naruszania zasad współżycia społecznego, stanowiących fundamenty związku i rodziny (uczciwość, lojalność, wierność, opiekuńczość, odpowiedzialność).

Aktualizacja: Niestety wskutek wyroku z dnia 11 grudnia 2018 r. do sygn. akt IV CNP 31/17, w którym Sąd Najwyższy uznał, że ochrona czci wewnętrznej na podstawie przepisów o ochronie dóbr osobistych nie obejmuje swym zakresem ochrony przed negatywnymi uczuciami związanymi z niepowodzeniami w życiu małżeńskim, obecnie niezwykle trudno jest uzyskać korzystne dla zdradzonych orzeczenie przed sądem.

Adwokat Michał Bielecki


pokaż wszystkie artykuły ››